Αρθρογραφία

Η αποχή άλλαξε και τον χάρτη της Βουλής

29 June, 2023 ΑΡΘΡΑ

Οι εκτιμήσεις των επιτελείων των κομμάτων για τις δεύτερες εκλογές «έδειχναν» όλες προς την ίδια κατεύθυνση: η συμμετοχή των ψηφοφόρων στην αναμέτρηση του Ιουνίου θα ήταν μικρότερη από εκείνη του Μαΐου. Οι αυξημένες θερμοκρασίες και η φυγή των νεότερων γενεών στα νησιά, όχι μόνο για διακοπές αλλά και για εποχική εργασία, ακούγονταν όλα ως παράγοντες που θα αύξαναν τα ποσοστά της αποχής. Τελικά επιβεβαιώθηκαν: τον Ιούνιο ψήφισε το 88% όσων προσήλθαν στις κάλπες πριν από έναν μήνα – σε απόλυτο αριθμό, 788.000 λιγότεροι πολίτες.

Κανένα κόμμα δεν απέδειξε πως έχει ανοσία στην αποχή. Από το ποσοστό της ΝΔ του Μαΐου, το 12,3% των ψηφοφόρων της δεν συμμετείχε στη δεύτερη εκλογική διαδικασία – επομένως η γαλάζια αποχή κυμάνθηκε περίπου στον συνολικό μέσο όρο, που είχε ως αποτέλεσμα την επανεκλογή της με παρόμοιο ποσοστό με αυτό του προηγούμενου μήνα. Λιγότερες απώλειες είχαν στο ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ, που έχασαν μεν ψήφους σε απόλυτο αριθμό, όμως κατάφεραν να ανεβάσουν τα ποσοστά τους. Γεγονός που αποδίδεται, εξηγούν οι αναλυτές, «ως αποτέλεσμα της ικανότητας των μηχανισμών τους για κινητοποίηση».

Στα μικρότερα κόμματα, η αποχή διαμόρφωσε με παρόμοιο τρόπο το αποτέλεσμα της εισόδου τους στη Βουλή: η Ελληνική Λύση έχασε το 11,9% της δύναμής της, όμως πήρε το ίδιο ποσοστό με τον Μάιο, ενώ ίσως πιο ενδιαφέρον είναι το αποτέλεσμα της Πλεύσης Ελευθερίας -μπορεί το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου να έχασε το 3% των ψήφων του Μαΐου, ωστόσο κατάφερε αυτή τη φορά να μπει στη Βουλή. Κι αυτό γιατί το όριο εισόδου στις προηγούμενες εκλογές ήταν 177.000 ψήφοι, ενώ τον Ιούνιο διαμορφώθηκε στις 156.000, καθιστώντας ευκολότερο να ξεπεράσει ποσοστιαία το 3%. Με δεδομένο πως οι «Σπαρτιάτες» δεν είχαν μετρηθεί στις προηγούμενες εκλογές, το μόνο κόμμα που είδε τον απόλυτο αριθμό των ψήφων να ανεβαίνει (και μάλιστα σε ποσοστό 11,5%) ήταν η «Νίκη», πράγμα που ωστόσο εκλαμβάνεται ως αποτυχία και της στρατηγικής της ΝΔ να περιορίσει τη δύναμή της. Αυτή η αποτύπωση της αποχής και η διασπορά της στα κόμματα δείχνουν πως η μειωμένη συμμετοχή επηρέασε και τον αριθμό των κομμάτων που μπήκαν στη Βουλή, καθώς αν η συμμετοχή ήταν μεγαλύτερη ο κοινοβουλευτικός χάρτης θα μπορούσε να ήταν διαφορετικός. Η μεγαλύτερη συμμετοχή του Μαΐου, άλλωστε, είχε οδηγήσει σε πεντακομματική Βουλή.

Τι οδήγησε στο ρεκόρ

Δεν έφταιγαν ωστόσο μόνο το καλοκαίρι και η έναρξη των αδειών για το ότι οι πολίτες που έφτασαν μέχρι την κάλπη ήταν εμφανώς λιγότεροι. Το γεγονός πως η δεύτερη κάλπη του Ιουνίου ήρθε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα σε σχέση με την πρώτη (δηλαδή μέσα σε 35 ημέρες ολοκληρώθηκε η διαδικασία των διερευνητικών και μια ακόμα προεκλογική καμπάνια) μείωσε το ενδιαφέρον για τη συμμετοχή, ιδιαίτερα της νέας γενιάς, από 17 έως 24 ετών, των ψηφοφόρων δηλαδή που προσήλθαν να ψηφίσουν για πρώτη φορά τον Μάιο. Το προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα συνέβαλε επίσης στη μειωμένη συμμετοχή, και αυτό φάνηκε ειδικά στις απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς απογοητευμένοι ψηφοφόροι του προτίμησαν να μείνουν στο σπίτι τους -χαρακτηριστικά, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε τη μεγαλύτερη αποχή (με 21,5%) σε σχέση με τον Μάιο από όλες τις πολιτικές δυνάμεις.

Ενας ακόμα παράγοντας που συνέβαλε στην αύξηση της αποχής ήταν και το ότι, αυτή τη φορά, δεν υπήρχε το κυνήγι του σταυρού. Πράγμα που μείωσε όχι μόνο το ενδιαφέρον των υποψηφίων, οι οποίοι τις περισσότερες φορές ήξεραν αν εκλέγονταν ή όχι, αλλά και το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων, που δεν προσέρχονταν στις κάλπες για να ψηφίσουν πρόσωπα, αλλά πολιτικές.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ «ΤΑ ΝΕΑ»