Τοπικά νέα

Κατεχόμενα: Τι σηματοδοτεί η ήττα του εκλεκτού του Ερντογάν

iefimerida.gr 20 October, 2025 ΚΟΣΜΟΣΑΡΘΡΑ

Κατεχόμενα: Τι σηματοδοτεί η ήττα του εκλεκτού του Ερντογάν

Η εκλογή του μετριοπαθούς, «φεντεραλιστή» Τουφάν Ερχιουμάν στα κατεχόμενα δίνει μια νέα δυναμική στην πενταμερή για το Κυπριακό , ωστόσο ο βαθμός εξάρτησης του ψευδοκράτους από την Τουρκία δεν αφήνει πολλά περιθώρια αυτονόμησης στο ζήτημα αυτό.

Ο αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP), ακαδημαϊκός και πρώην «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους, που προέτασσε προεκλογικά τη φιλοομοσπονδιακή, μετριοπαθή και ευρωπαϊκή τάση της τουρκοκυπριακής κοινότητας, κέρδισε σαρωτικά και από τον πρώτο γύρο των «προεδρικών» εκλογών, τον εκλεκτό της Αγκυρας και μέχρι πρότινος κατοχικό ηγέτη Ερσίν Τατάρ.

Ωστόσο, η νίκη Ερχιουμάν αποκτά μεγαλύτερο βάρος, καθώς ερμηνεύεται ως μια τελευταία ευκαιρία να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες για το Κυπριακό με διαφορετικό πλαίσιο.

Ως γνωστόν, η διαιρετική τομή που χώριζε τους δύο υποψηφίους για τον «προεδρικό» θώκο στο ψευδοκράτος εδράζεται, μεταξύ άλλων, και στη διαφορετική αντίληψη που έχουν για το πλαίσιο λύσης.

Σε αντίθεση με τον Ερσίν Τατάρ που προωθεί το μοντέλο λύσης των δύο κρατών, ο Τουφάν Ερχιουμάν βρίσκεται πιο κοντά σε μια ομοσπονδιακή λύση. Συνεπώς, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που προεξοφλούν πως η επικράτηση Ερχιουμάν μπορεί να δώσει μια νέα δυναμική στην πενταμερή.

Υπενθυμίζεται πως τον προηγούμενο χρόνο ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες πραγματοποίησε δύο άτυπες συναντήσεις των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Ελλάδα -Τουρκία -Ηνωμένο Βασίλειο) και των δύο κοινοτήτων για να διερευνηθεί εάν υπάρχει η δυνατότητα να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες , χωρίς όμως να σημειωθεί κάποια ιδιαίτερη πρόοδος

Ωστόσο, ο βασικός παίκτης στη διαμόρφωση της θέσης του μπλοκ Τουρκίας και ψευδοκράτους παραμένει η Αγκυρα και ως εκ τούτου το αποτέλεσμα δεν συνεπάγεται και αυτόματη μετατόπιση στο Κυπριακό.

Είναι σαφές πως τον τελευταίο λόγο στις εξελίξεις τον έχει ακόμη η Αγκυρα, καθώς το κατεχόμενο βόρειο μέρος του νησιού βρίσκεται σε πλήρη ενεργειακή, οικονομική και στρατιωτική εξάρτηση από την Τουρκία.

Σε αυτό συντείνει και γεγονός πως ο νεοεκλεγείς «πρόεδρος» έσπευσε στις πρώτες του δηλώσεις να υποσχεθεί πώς θα αντιμετωπίσει όλα τα «ζητήματα εξωτερικής πολιτικής» του ψευδοκράτους σε διαβούλευση με την Άγκυρα, χωρίς να αφήνει πολλά περιθώρια παρερμηνειών.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η Αγκυρα δεν παρέλειψε να δηλώσει μετά το αποτέλεσμα πως δεν θα μεταβάλει τις στενές σχέσεις που διατηρεί με το ψευδοκράτος.

Εξάλλου το ιστορικό προηγούμενο προεξοφλεί πως τα περιθώρια για τον νέο ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας είναι στενά.

Ως γνωστόν και οι δύο προηγούμενοι «πρόεδροι» του ψευδοκράτους Μεχμέτ Αλι Ταλάτ και Μουσταφά Ακιντζή που διαπνέονταν από μια πιο ευέλικτη αντίληψη για το πλαίσιο της επίλυσης δεν κατάφεραν τελικά να ξεφύγουν από τις νόρμες που η Αγκυρα επέβαλε κάθε φορά.

Βέβαια, κατά την παραμονή του Ακιντζί στην εξουσία στα κατεχόμενα οι συνομιλίες στο κυπριακό προχώρησαν σε μεγάλο βαθμό φθάνοντας πολύ κοντά στην λύση του προβλήματος η οποία ως γνωστόν ναυάγησε στο ελβετικό θέρετρο του Κραν Μοντανά το 2017 , με τις επίσημες συνομιλίες να παραμένουν από τότε παγωμένες.

Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν η εκλογή Ερχιουμάν μπορεί να αποτελέσει το σημείο καμπής για μια ουσιαστική αλλαγή στην πορεία των πραγμάτων στο Κυπριακό
Συνεπώς, εδώ τίθεται το μεγάλο ερώτημα εάν η εκλογή Ερχιουμάν μπορεί να αποτελέσει το σημείο καμπής για μια ουσιαστική αλλαγή στην πορεία των πραγμάτων στο κυπριακό , καθώς η Τουρκία που παραμένει ο κυρίαρχος παίχτης , διαμορφώνοντας και τη θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς, θα πρέπει να αποδείξει εάν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει τη γραμμή των δύο κρατών, βλέποντας στην εκλογή του νέου ηγέτη του ψευδοκράτους την ευκαιρία για μια στροφή στο κυπριακό που θα της επέτρεπε να αμβλύνει τις αντιστάσεις που συναντά στην περαιτέρω εμβάθυνση της αμυντικής της συνεργασίας με την Ε.Ε.

Ως εκ τούτου μια στροφή της τουρκικής διπλωματίας προς τις θέσεις του μετριοπαθή Ερχιουμάν θα συμβόλιζε παράλληλα και τις προθέσεις της Άγκυρας για τις επικείμενες συνομιλίες στο κυπριακό πού παραμένει ένα από τα βασικά προβλήματα που επιβραδύνουν την πρόοδο της ευρωτουρκικής συνεργασίας.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν την αιρετική άποψη πώς η νίκη του Ερχιουρμάν μπορεί να αλλάξει σημαντικά τους συσχετισμούς στο Κυπριακό, καθώς ο ίδιος είναι υπέρ μιας λύσης που περιλαμβάνει μια μορφή χαλαρής ομοσπονδίας (δικοινοτική διζωνική με πολιτική ισότητα των Τουρκοκυπρίων) και πιθανά θα μπορούσε να βρεθεί κοντά στις θέσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς, ρίχνοντας ταυτόχρονα το μπαλάκι της ευθύνης για επιτάχυνση της επανεκκίνησης των συνομιλών στον Νίκο Χριστοδουλίδη που μέχρι τώρα είχε την πολυτέλεια να κρύβεται πίσω από την άτεγκτη στάση του Τατάρ.

Συνεπώς, θεωρητικά τα νέα δεδομένα στο ψευδοκράτος θα μπορούσαν δυνητικά να διαμορφώσουν ένα περιβάλλον ευνοϊκό που θα συνεχίσει να διατηρεί ζωντανό τον διάλογο και την προοπτική επίλυσης, επιτρέποντας παράλληλα στην Ευρωπαϊκή Ενωση να διαπραγματευτεί με την Τουρκία το περιεχόμενο μιας συνεργασίας που θα καθιστά τη γείτονα αναπόσπαστο κομμάτι του νέου ευρωπαϊκού αμυντικού οικοδομήματος.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, εξέφρασε τα συγχαρητήριά του προς τον νέο ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, Τούφαν Ερχουμάν, τονίζοντας τον σεβασμό στην ετυμηγορία των Τουρκοκυπρίων μέσω της ψηφοφορίας στις κατεχόμενες περιοχές και δήλωσε έτοιμος για την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά.

Το αποτέλεσμα χαιρετίστηκε και από την Αθήνα με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών να δηλώνει πως «η βούληση των Τουρκοκυπρίων να αναδείξουν ως νέο ηγέτη τους τον Τουφάν Ερχιουμάν ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο ελπίδας και προσδοκίας για την επανένωση του νησιού στη βάση των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης και των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών». Προσθέτοντας πως « η επανένωση που θα εγγυάται την ειρήνη και ευημερία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

Ενώ συνέχισε πως «το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, σε σύμπνοια με την Κυπριακή Δημοκρατία, κατέβαλε άοκνες προσπάθειες ώστε το Κυπριακό να επανέλθει, μετά από μια μακρά περίοδο αδράνειας, στην ατζέντα του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και να επανεκκινήσουν οι άτυπες συζητήσεις» . «Προσβλέπουμε στο να εργαστούμε από κοινού για το επόμενο βήμα στην επικείμενη διευρυμένη άτυπη συνάντηση. Οι διαιρέσεις δεν χωρούν στο σύγχρονο ταραγμένο διεθνές σκηνικό.

Η Κύπρος θα πρέπει να δώσει το οικουμενικό μήνυμα της σύνθεσης και της ενότητας» κατέληξε με νόημα ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας.