Υγεία

Αντικαταθλιπτικά: Είναι το νέο όπλο ενάντια στον καρκίνο; – Ελπιδοφόρα μελέτη

oloygeia.gr 23 May, 2025 ΥΓΕΙΑΑΡΘΡΑ

Αντικαταθλιπτικά: Είναι το νέο όπλο ενάντια στον καρκίνο; – Ελπιδοφόρα μελέτη

Φάρμακα που λαμβάνονται για τη διαχείριση κοινής πάθησης θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις άμυνες του οργανισμού απέναντι στον καρκίνο. Πρόσφατες ανακαλύψεις δείχνουν ότι αυτή η γνωστή κατηγορία φαρμάκων έχει αντικαρκινική δράση και μπορεί να εφαρμοστεί ως συμπληρωματική θεραπεία και σε ασθενείς με καρκίνο. Ποια είναι τα στοιχεία έως τώρα;

SSRIs: Έχουν αυτά τα κοινά αντικαταθλιπτικά αντικαρκινική δράση; Πώς επηρεάζουν την ανάπτυξη όγκων;

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη βασίζονται ήδη στους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) για να βελτιώσουν τη διάθεσή τους — αλλά νέα έρευνα υποδεικνύει ότι τα ίδια φάρμακα μπορεί να προστατεύουν από τον καρκίνο. Πειράματα αποκαλύπτουν ότι τα SSRIs μπορούν να μειώσουν τους όγκους περισσότερο από το μισό, ενισχύοντας την αντικαρκινική δράση των φυσικών Τ κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.

Αν αυτά τα αρχικά ευρήματα επαληθευτούν σε ασθενείς στον πραγματικό κόσμο, τα φάρμακα που παίρνουν ένας στους οκτώ ενήλικες θα μπορούσαν να μετατραπούν σε σύμμαχο στη μάχη κατά του καρκίνου.

Τα SSRIs επιβραδύνουν την ανάπτυξη όγκων και ενισχύουν τη χημειοθεραπεία

Σύμφωνα με το άρθρο του 2025 με τίτλο «Unraveling the Anticancer Potential of SSRIs in Prostate Cancer by Combining Computational Systems Biology and In Vitro Analyses», αντικαταθλιπτικά όπως η dapoxetine, η paroxetine και η sertraline έδειξαν ότι εμποδίζουν τα κύτταρα του καρκίνου του προστάτη να προχωρήσουν στον κύκλο ανάπτυξής τους και αυξάνουν την αυτοκαταστροφή τους σε εργαστηριακές δοκιμές. Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι όταν τα SSRIs συνδυάστηκαν με χημειοθεραπεία όπως με cisplatin ή 5-fluorouracil, ήταν ακόμα πιο αποτελεσματικά στην αναστολή της ανάπτυξης καρκινικών κυττάρων.

Τα SSRI αντικαταθλιπτικά πιθανώς βοηθούν στη συρρίκνωση των όγκων κατά 50%

Η λήψη αντικαταθλιπτικών θα μπορούσε να βοηθήσει το σώμα να καταπολεμήσει τον καρκίνο, σύμφωνα με μελέτη. Οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι ένας τύπος αντικαταθλιπτικού που λαμβάνεται από εκατομμύρια ασθενείς κάθε χρόνο θα μπορούσε να βοηθήσει στη συρρίκνωση των όγκων περισσότερο από 50%. Τα αντικαταθλιπτικά λαμβάνονται συνήθως για διαταραχές διάθεσης, καθώς το φάρμακο θεωρείται ότι επηρεάζει τη χημική ουσία σεροτονίνη — τη «ορμόνη της ευτυχίας» του εγκεφάλου.

Ωστόσο, η μελέτη επιδίωξε να διερευνήσει αν αυτή η διαδικασία θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει άλλα μέρη του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων που βοηθούν στην πρόληψη της ανάπτυξης όγκων. Οι ερευνητές, οι οποίοι δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό Cell, εμπνεύστηκαν αφού διαπίστωσαν ότι τα κύτταρα ορισμένων όγκων είχαν υψηλά επίπεδα μορίων που διασπούν τη σεροτονίνη.

Παρενέργειες SSRIs

Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και τα αντικαταθλιπτικά SSRI, μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Είναι σημαντικό να «ζυγίζονται» τα οφέλη σε σχέση με τους κινδύνους. Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε ή αλλάξετε θεραπεία.

Πιο συχνές παρενέργειες

Γαστρεντερική ενόχληση (ναυτία, διάρροια)
Πονοκέφαλος
Διαταραχές ύπνου (αϋπνία ή υπνηλία)
Σεξουαλική δυσλειτουργία (μειωμένη λίμπιντο, καθυστερημένος οργασμός)

Πιο σοβαρές (σπάνιες) παρενέργειες

Σύνδρομο σεροτονίνης (διέγερση, υψηλός πυρετός, μυϊκή δυσκαμψία)
Υπονατριαιμία (χαμηλό νάτριο στο αίμα, ειδικά σε ηλικιωμένους)
Αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας (εύκολοι μώλωπες, γαστρεντερική αιμορραγία)
Αυτοκτονικές σκέψεις ή συμπεριφορές (ιδιαίτερα κάτω των 25 ετών)
Παράταση διαστήματος QT (με ορισμένα SSRIs σε υψηλές δόσεις

Πάντα να συζητάτε οποιεσδήποτε παρενέργειες με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας ώστε να βρείτε το ασφαλέστερο και πιο αποτελεσματικό θεραπευτικό πλάνο για εσάς.

Τα αντικαταθλιπτικά κάνουν το ανοσοποιητικό να επιτεθεί στα καρκινικά κύτταρα

Έτσι, επιδίωξαν να εξετάσουν αν η χρήση ενός αντικαταθλιπτικού που ονομάζεται εκλεκτικός αναστολέας επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), το οποίο μπλοκάρει αυτή τη διαδικασία, θα μπορούσε να βοηθήσει το σώμα να σκοτώσει τους όγκους φυσικά. Δοκίμασαν το φάρμακο σε ποντίκια με κακοήθεις όγκους, καθώς και σε ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα σε τρυβλία.

Διαπίστωσαν ότι η θεραπεία με SSRIs μείωσε το μέσο μέγεθος του όγκου κατά το ήμισυ, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των αντικαρκινικών πρωτεϊνών του σώματος στο να σκοτώνουν μεταλλαγμένα κύτταρα. Τα αντικαταθλιπτικά θα μπορούσαν να βοηθήσουν το σώμα να καταπολεμήσει τον καρκίνο, σύμφωνα με μελέτη.

«Αποδεικνύεται ότι τα SSRIs δεν κάνουν απλώς τον εγκέφαλό μας πιο χαρούμενο, κάνουν και τα Τ κύτταρά μας [τα κύτταρα μάχης του οργανισμού] πιο χαρούμενα», δήλωσε η Dr Lili Yang, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης, σύμφωνα με το Daily Mail.

«Τα SSRIs αυξάνουν την πρόσβαση των Τ κυττάρων σε σήματα σεροτονίνης, αναζωογονώντας τα ώστε να πολεμήσουν και να σκοτώσουν τον καρκίνο». Η Dr Yang πρόσθεσε ότι, καθώς τα SSRIs χρησιμοποιούνται με ασφάλεια εδώ και χρόνια, η «επαναχρησιμοποίησή» τους για αντικαρκινική θεραπεία είναι πολύ πιο εύκολη και γρήγορη από την ανάπτυξη ενός νέου φαρμάκου.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι το φάρμακο ενίσχυσε την αποτελεσματικότητα υπαρχουσών αντικαρκινικών θεραπειών. Δοκίμασαν έναν συνδυασμό ενός SSRI και μιας θεραπείας που ονομάζεται αντισώμα anti-PD-1 σε ποντίκια με καρκίνο.

Αυτή η θεραπεία με αντισώματα λειτουργεί μπλοκάροντας σήματα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, επιτρέποντας έτσι στα κύτταρα μάχης να επιτεθούν στους όγκους πιο αποτελεσματικά. Με την προσθήκη SSRIs, οι ερευνητές μείωσαν σημαντικά το μέγεθος του όγκου σε όλα τα ποντίκια που έλαβαν θεραπεία και πέτυχαν ακόμη και πλήρη ύφεση σε ορισμένες περιπτώσεις.

Επόμενα βήματα: Πρέπει να αξιολογηθούν τα SSRIs σε ασθενείς με καρκίνο

Ένας προφανής περιορισμός της μελέτης, όπως αναγνώρισαν οι συγγραφείς, είναι ότι τα ευρήματά τους βασίζονται σε εργαστηριακές δοκιμές ή πειράματα σε ζώα, και όχι σε ασθενείς. Ωστόσο, η ομάδα σχεδιάζει τώρα ένα νέο ερευνητικό έργο στο οποίο θα εξετάσει πραγματικά δεδομένα από ασθενείς με καρκίνο που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά.

Υπολογίζουν ότι περίπου το ένα πέμπτο των ασθενών με καρκίνο λαμβάνει τυχαία και SSRIs, γεγονός που παρουσιάζει την ευκαιρία να εξεταστεί αν έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με ασθενείς που δεν λαμβάνουν το φάρμακο. Αν και η μελέτη υπέδειξε ότι τα SSRIs θα μπορούσαν μια μέρα να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στη θεραπεία του καρκίνου, άλλες μελέτες έχουν συνδέσει τη μακροχρόνια χρήση τους με προβλήματα υγείας.

Προηγούμενες έρευνες έχουν συνδέσει τη χρήση τους με μακροχρόνια και ακόμη και μόνιμη σεξουαλική δυσλειτουργία. Τα στοιχεία των υπηρεσιών υγείας δείχνουν ότι τα αντικαταθλιπτικά είναι από τα φάρμακα που λαμβάνονται πιο συχνά στην Ευρώπη.