Τοπικά νέα

Φωτιά τώρα: Τι είναι το φαινόμενο Hot Dry Windy και γιατί είναι τόσο ανησυχητικό

ethnos.gr 12 August, 2025 ΑΡΘΡΑ

Φωτιά τώρα: Τι είναι το φαινόμενο Hot Dry Windy και γιατί είναι τόσο ανησυχητικό

Με τις φωτιές σε Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Φωκίδα και Βόνιτσα να είναι σε εξέλιξη στη χώρα μας, αλλά και τη μεγάλη πυρκαγιά στα Δαρδανέλια στην Τουρκία, ο πυρομετεωρολόγος και ερευνητής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Θεόδωρος Γιάνναρος, μίλησε στην εκπομπή Ώρα Ελλάδος του OPEN για το φαινόμενο hot dry windy και τα νέα δεδομένα στο κλίμα, που αλλάζουν τη συμπεριφορά των πυρκαγιών.

Όπως είπε ο κ. Γιανναρός, ο όρος «hot dry windy», «χρησιμοποιείται για να περιγράψει έναν συνδυασμό πυρομετεωρολογικών συνθηκών οι οποίες είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για την εξάπλωση δασικών πυρκαγιών. Μιλάμε για ζεστό, ξηρό και ανεμώδη καιρό. Ο ζεστός και ξηρός καιρός στην ουσία προθερμαίνουν τη βλάστηση οπότε είναι πάρα πολύ εύκολο, να πάρει φωτιά αλλά και με μικρές ταχύτητες του ανέμου, η φωτιά να κινείται γρήγορα και να αναπτύσσει μεγάλα θερμικά φορτία. Ταυτόχρονα έχουμε και τον παράγοντα του ανέμου, ο οποίος αυξάνει πάρα πολύ τον πυρομετεωρολογικό κίνδυνο. Το “ hot dry windy ” είναι ένας όρος ο οποίος χρησιμοποιείται πάρα πολύ συχνά σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Αυστραλία και έχει κύριο σκοπό να αυξήσει την ενσυναίσθηση και την εγρήγορση των πολιτών στο να αποφεύγουν τις ενάρξεις των πυρκαγιών».

Πάρα πολύ εύκολη η εκδήλωση πυρκαγιάς ακόμα και με ασθενείς ανέμους

Σε ερώτηση σχετικά με το εάν, οι συνθήκες, θα επικρατήσουν στη χώρα μας για πολλές επόμενες μέρες, ο κ. Γιανναρός σημείωσε πως, «Με βάση τα προγνωστικά στοιχεία τα οποία έχουμε και η σημερινή ημέρα χαρακτηρίζεται ως ημέρα με καιρό τύπου Hot dry windy και, σε μικρότερη ωστόσο έκταση γεωγραφικά, η αυριανή. Αύριο, δηλαδή, θα έχουμε λιγότερες περιοχές της χώρας που θα επηρεάζονται από αυτό τον τύπο καιρού, σε σύγκριση με τη σημερινή ημέρα. Από εκεί και πέρα περιμένουμε από την Πέμπτη (14/08) και μετά να έχουμε μία υποχώρηση της έντασης των ανέμων, θα ξαναγυρίσουμε στις εντάσεις που είχαμε το τελευταίο χρονικό διάστημα». Όπως πρόσθεσε, «αυτές οι 2-3 ημέρες ακόμα είναι επικίνδυνες και αυτό το οποίο θα ήθελα να σημειώσω είναι ότι βρισκόμαστε περίπου στα μέσα του Αυγούστου που οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες έχουν σωρευτική επίδραση. Αυτή τη στιγμή, δηλαδή, η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η βλάστηση έχει επηρεαστεί από τις θερμοκρασίες, την απουσία βροχοπτώσεων, τις συνθήκες ατμοσφαιρικής ξηρασίας όλου του προηγούμενου χρονικού διαστήματος, ξεκινώντας ήδη από τον προηγούμενο Οκτώβριο. Με άλλα λόγια, είμαστε σε μία κατάσταση όπου είναι πάρα πολύ εύκολο να υπάρξει έναρξη πυρκαγιάς και, ακόμα και με ασθενείς και μέτριους ανέμους, να έχουμε πυρκαγιές οι οποίες θα είναι δύσκολα διαχειρίσιμες. Θα έχουμε μία μικρή - σχεδόν ανεπαίσθητη- βελτίωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών, ωστόσο θα πρέπει καθ’ όλη τη διάρκεια του Αυγούστου όλοι να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί».

Ολοένα και πιο ζεστά καλοκαίρια

Θα έχουμε συχνότερα τέτοιες συνθήκες όσο περνούν τα χρόνια; Θα βλέπουμε ολοένα και πιο ζεστά καλοκαίρια; «Νομίζω ότι αυτό το έχουμε δει τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας ήδη και είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να “συμβιβαστούμε”, να καταλάβουμε ότι είναι μία νέα πραγματικότητα», είπε ο πυρομετεωρολόγος. «Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε ολοένα και πιο θερμά καλοκαίρια στα οποία μπορεί να έχουμε επανειλημμένα κύματα καύσωνα τα οποία πολλές φορές είναι επιθετικά. Όλες αυτές οι συνθήκες σε συνδυασμό με την απουσία σημαντικών βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων κατά τη διάρκεια του χειμώνα δημιουργούν πλέον ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο η φωτιά “ευημερεί”, ένα περιβάλλον πάρα πολύ «φιλικό» για τη φωτιά. Παρότι είχαμε και στο παρελθόν μεγάλες και καταστροφικές φωτιές, οι πυρκαγιές τις οποίες βλέπουμε, έχουν αλλάξει- αυτό θα πρέπει να καταλάβουμε», υπογράμμισε και πρόσθεσε πως, οι πυρκαγιές, «έχουν αλλάξει γιατί έχει αλλάξει το περιβάλλον μέσα στο οποίο εκδηλώνονται. Είναι πλέον πολύ πιο επιθετικές, πολύ πιο εύκολα μπορούν να αναπτύξουν μεγάλες εντάσεις, μπορούν κατά περίπτωση να εμφανίζουν ακραία συμπεριφορά, να κινούνται πάρα πολύ πιο γρήγορα και, επομένως, ο έλεγχός τους γίνεται εξαιρετικά δύσκολος και σε ορισμένες περιπτώσεις δυστυχώς και αδύνατος. Τρέχουν πιο γρήγορα, εμφανίζουν πολύ πιο ακραία συμπεριφορά, δηλαδή πολύ μεγαλύτερα θερμικά φορτία, μπορεί να εμφανίζουν χαοτική συμπεριφορά σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να εμφανίζουν ακραία φαινόμενα όπως τη δημιουργία πυροστροβίλων- είναι πράγματα τα οποία, δυστυχώς, τα έχουμε δει και στη χώρα μας, και τα βλέπουμε πλέον με μεγαλύτερη συχνότητα. Αυτό είναι το πρόβλημα, όχι ότι ξαφνικά έχουμε μεγάλες και καταστροφικές πυρκαγιές, αλλά ότι αυτές μας “επισκέπτονται” πλέον πολύ πιο τακτικά».

«Το περιβάλλον μέσα στο οποίο εκδηλώνονται οι πυρκαγιές έχει αλλάξει»

Τέλος, ο Θεόδωρος Γιανναρός ρωτήθηκε και σχετικά με το εάν θα μπορούσε να γίνει κάτι στο επίπεδο της πρόληψης, το οποίο δε γίνεται ήδη. Όπως επισήμανε, «θα πρέπει να ακολουθήσουμε αυτό το οποίο ονομάζουμε ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών. Όπως είπα, το περιβάλλον μέσα στο οποίο εκδηλώνονται οι πυρκαγιές έχει αλλάξει, επομένως θα πρέπει να αλλάξουμε κι εμείς τον τρόπο με τον οποίο τις διαχειριζόμαστε. Έχουν γίνει πολλά θετικά βήματα στον τομέα της πρόληψης όπως το πρόγραμμα AntiNero και οι καθαρισμοί των οικοπέδων ωστόσο, κατά τη δική μου γνώμη, αυτό το οποίο μας λείπει αυτή τη στιγμή, είναι περισσότερο επένδυση στην πρόληψη και ταυτόχρονα να αρχίσουν να μελετάνε τις πυρκαγιές, τον τρόπο με τον οποίο κινούνται, συμπεριφέρονται – δεν έχουμε αυτά τα δεδομένα. Εξίσου σημαντικό στοιχείο είναι ότι ο καιρός και το κλίμα δεν ξεκινούν από τις πυρκαγιές. Τέλος, θα πρέπει να έχουμε λεπτομερή, ανοιχτή, δημόσια και ελεύθερη διάθεση των αιτιών έναρξης».