«Απαιτείται προγραμματισμός και στρατηγικός σχεδιασμός για τους αγρότες στην Κρήτη»
«Μαγικά ραβδάκια δεν υπάρχουν. Απαιτείται προγραμματισμός και στρατηγικός σχεδιασμός», λέει ο Σύμβουλος του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Ανδρέας Στρατάκης, ο οποίος μιλά για όλους και για όλα.
Μέσα από τη συνέντευξη του που παραχώρησε στο voucherergasia.gr μιλάει για την πλέον κρίσιμη χρονιά που διανύουμε σε ότι αφορά το μέλλον των αγροτών.
Μιλάμε για τη χρονιά κατά την οποία «τρέχουν» τα ζητήματα της ολοκλήρωσης του φακέλου που θα κατατεθεί ενόψει της νέας ΚΑΠ, τη χρονιά κατά την οποία πρέπει να παρθούν αποφάσεις για το μέλλον του λαδιού, των σταφυλιών, των υπαίθριων καλλιεργειών και της κτηνοτροφίας.
«Ανοίγει το φάκελο» για το συνεταιριστικό και συνδικαλιστικό κίνημα, ρίχνοντας ευθείες βολές σε όσους σήμερα εκπροσωπούν τους αγρότες, εκμεταλλευόμενοι την απουσία πανελλαδικών αγροτικών Οργάνων και αποκαλύπτει τους μελλοντικούς στόχους που έχουν τεθεί για την Ελλάδα και την Κρήτη σε όλα τα φλέγοντα ζητήματα του πρωτογενούς τομέα.
-Το 2020 είναι μια κρίσιμη χρονιά, καθώς είναι μια χρονιά – γέφυρα, ενόψει της νέας ΚΑΠ 2021-2027; Βρισκόμαστε στη φάση της διαβούλευσης. Γίνονται ουσιαστικές κινήσεις για να ολοκληρωθεί ο φάκελος από την πλευρά της Ελλάδας;
«Σίγουρα γίνονται συζητήσεις εδώ και αρκετό χρόνο. Υπάρχουν πολλές προτάσεις, σκέψεις και απόψεις σε ότι αφορά τη νέα ΚΑΠ, πάντα βέβαια πως μπαίνουμε σε μια νέα προγραμματική περίοδο. Η Ε.Ε. καλείται με μειωμένα κονδύλια να επιδοτήσει προϊόντα και χώρες που μέχρι τώρα δεν επιδοτούνταν. Καταλαβαίνετε ότι από την πλευρά της Ελλάδας, γίνεται μια τεράστια προσπάθεια να κρατήσει αυτά που έχει ή στη χειρότερη περίπτωση να χάσουμε όσο γίνεται λιγότερα. Δεν μπορώ να μην πω όμως ότι εμείς στην Κρήτη, έχουμε ζημιωθεί και οι παραγωγοί μας έχουν χάσει αρκετά ποσά. Το 2015 με τα οριστικά δικαιώματα τα οποία έλαβε κάθε αγρότης, είχαμε σαν αποτέλεσμα να χαθεί ως και το 50% του ποσού που ελάμβανε από τότε ως σήμερα.
Προσωπική μου άποψη είναι ότι θα πρέπει να πάμε στη λεγόμενη συνδεδεμένη Γεωργία – παραγωγή επιδοτούμενων προϊόντων. Όλα αυτά όμως είναι σε εξέλιξη και τίποτα δεν είναι δεδομένο. Το επόμενο διάστημα θα ενταθούν οι συζητήσεις και ο καθένας από εμάς στο βαθμό που μπορεί και από όποια θέση κι αν βρίσκεται, θα πρέπει να συνδράμει για να πιέσουμε, ώστε ο Νομός Ηρακλείου και η Κρήτη γενικότερα να βγει ωφελημένη από τη νέα ΚΑΠ».
-Η ερώτηση αυτή γίνεται γιατί είναι πολλά τα παράπονα, πως δεν έχουν ενεργοποιηθεί οι τοπικοί αγροτικοί φορείς της Κρήτης αρκετά;
«Το θέμα είναι ποιος θεωρεί ότι είναι φορέας αρμόδιος για να κληθεί και να πει την άποψη του. Γνωρίζω ότι συζητήσεις γίνονται με τη νέα ΠΑΣΕΓΕΣ και με το Σύνδεσμο Συνεταιριστικών Οργανώσεων Ελλάδας. Από εκεί και πέρα δεν ξέρω ποιος μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του αρμόδιο για να μετάσχει στις συζητήσεις. Γιατί τα τελευταία χρόνια έχουμε χάσει λίγο αυτό το κριτήριο. Θεωρώ όμως ότι οι μεγάλες Οργανώσεις του νησιού μας, θα έχουν λόγο σε αυτή τη διαδικασία»
-Ο αγροτικός χάρτης αλλάζει. Η κλιματική κρίση «χτυπάει» την Κρήτη, με τις καλλιέργειες να πλήττονται. Πολλοί αγρότες στράφηκαν σε εναλλακτικές μορφές καλλιέργειας (Αλόη, ιπποφαές), που όμως δεν φαίνεται να ευδοκιμούν. Μήπως θα έπρεπε να στηρίζονται και αυτές με επιδοτήσεις; Γιατί βλέπουμε πως ό,τι δεν επιδοτείται δεν προχωρά; Και ποιες είναι οι πληροφορίες οι δικές σας για τη νέα ΚΑΠ και τη μορφή που θα έχει για την Ελλάδα;
«Δυστυχώς ότι γίνεται ως σήμερα, είναι αποτέλεσμα της προσωπικής προσπάθειας του καθενός, χωρίς προγραμματισμό από την πλευρά της ελληνικής Πολιτείας και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Αποτέλεσμα αυτού είναι και οι απόπειρες που γίνονται από αγρότες, οι οποίοι βάζουν ό,τι προϊόν θέλουν προς καλλιέργεια, χωρίς να υπάρχει προγραμματισμός. Όμως ακόμη και αυτές οι προσπάθειες που στηρίχθηκαν, όπως η Βιολογική Γεωργία ή Κτηνοτροφία, υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν γιατί δεν είχαν καμία βοήθεια από πουθενά και από κανέναν. Κάποια στιγμή πρέπει να μπουν στόχοι και να χαραχθεί μια Εθνική Αγροτική Πολιτική σε όλα τα επίπεδα και για όλα τα αγροτικά προϊόντα, ώστε να είναι βιώσιμη κάθε καλλιέργεια. Γιατί ως σήμερα βλέπουμε μια κατάσταση λανθασμένη και παγιωμένη. Ακόμη λοιπόν κι αν επιδοτηθούν οι εναλλακτικές μορφές καλλιέργειας, χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό, δεν θα υπάρξει αποτέλεσμα, καθώς δεν είναι μόνο η επιδότηση, αλλά όλη η διαδικασία σε όλα τα επίπεδα».
-Η φετινή χρονιά είναι μια ακόμη καταστροφική χρονιά για το λάδι. Η τιμή εξευτελιστική και η ποιότητα μέτρια. Που οδεύει αυτή η καλλιέργεια; Πως μπορεί να στηριχθεί το ελαιόλαδο; Η επόμενη μέρα ποια θα είναι κατά την άποψη σας;
« Το ελαιόλαδο έχει χαρακτηριστεί εθνικό προϊόν. Και μόνον από αυτό το χαρακτηρισμό θα έπρεπε να αντιληφθούν οι ιθύνοντες τη σημασία του. Αντ’ αυτού όμως βλέπουμε πως δεν υπάρχει πολιτική στήριξης του. Κάτι που βλέπουμε σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιταλία που είναι χώρες που στηρίζουν το προϊόν, από την παραγωγή ως την εμπορία του. Εμείς το μόνο που κάνουμε είναι να το αφήσουμε στην τύχη του. Και αν κάτι πάει καλά μια χρονιά, αυτό συμβαίνει από τύχη. Δεν πρέπει να θεωρούμε ότι εμείς μόνο παράγουμε λάδι. Ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και μέσα από την εμφάνιση και άλλων χωρών.
Την ίδια ώρα βλέπουμε πως στην Ελλάδα της παραγωγής των 300.000 τόνων λαδιού το χρόνο, δεν υπάρχει ένα πλάνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις 35.000 τόνοι τυποποιούνται με την πορεία να είναι φθίνουσα και όλοι οι υπόλοιποι διατίθενται χύμα, την οποία εκμεταλλεύονται για παράδειγμα οι Ιταλοί.
Η φετινή χρονιά είναι μια ευκαιρία για να αναθεωρηθούν πάρα πολλά σε αυτό που λέγεται ελιά, καλλιέργεια, παραγωγή, ελαιοτριβείο, τυποποίηση κ.α. Η χώρα μας δυστυχώς ακολουθεί τις εξελίξεις και έτσι φτάσαμε στα επίπεδα του 2012 όταν η τιμή του λαδιού ήταν στο 1.80 ευρώ».
-Υπάρχει πλάνο από την πλευρά του Υπουργείου για να υπάρξει ένας μακροχρόνιος στρατηγικός σχεδιασμός με μέτρα επί της ουσίας; Με το θέμα της δακοκτονίας τι θα γίνει φέτος; Θα αλλάξει ο σχεδιασμός;
«Όπως είπα η φετινή χρονιά είναι μια ευκαιρία για αλλαγές. Όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα της δακοκτονίας και η ομαλή και ουσιαστική εφαρμογή του. Από εκεί και πέρα όμως οι κυβερνώντες θα πρέπει να αντιληφθούν ότι το λάδι θα πρέπει να στηριχθεί. Δέσμευση δική μου είναι όσο μπορώ από τη δική μου πλευρά να πιέσω για να υπάρξουν λύσεις. Πιστεύω ότι στο τέλος θα τα καταφέρουμε, αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να γίνει αυτό.
Για να γίνουν όλα αυτά βέβαια θα πρέπει να καλλιεργήσουμε. Θα σας πω μόνο πως στην Κρήτη των 32 εκ. ελαιόδεντρων παράγει 100.000 τόνους σε μια καλή χρονιά, αυτό μας δείχνει ότι κάτι δεν πάει καλά. Είναι πολλά τα δέντρα και η παραγωγή είναι πολύ λίγη. Αυτό σημαίνει ότι αφενός δεν καλλιεργούνται τα ελαιόδεντρα, αφετέρου η συνολική καλλιέργεια είναι πλημμελής. Έπειτα δεν υπάρχει νερό, ένα βασικό αγαθό για την ελαιοκαλλιέργεια. Θα πρέπει να παραχθεί προϊόν, το οποίο βέβαια να στηριχθεί, μέσα από όλη τη διαδικασία από την παραγωγή ως την τυποποίηση και την εμπορία του.
Θα πρέπει να στηριχθούν ακόμη και οι εμφιαλωτές μας. Είναι ανάγκη να υπάρξουν αλλαγές σε όλα τα επίπεδα, γιατί γνωρίζω ότι εγκαταλείπονται τα λιόφυτα».
-Σε δημόσια διαβούλευση είναι και το νομοσχέδιο για τους συνεταιρισμούς, το οποίο κατά γενική ομολογία είχε στηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση λάθος. Σε ποιο σημείο είμαστε;
«Κανένας συνεταιριστικός νόμος δεν είναι ικανός να βάλει μπροστά τη μηχανή της Παραγωγής. Είμαστε μάρτυρες από το 2010 και μετά στην πραγματοποίηση τριών συνεταιριστικών νόμων που αφορούν τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Έχουμε δει τρεις τροποποιήσεις του νόμου 4015/2011 και κανένα αποτέλεσμα στην παραγωγή και την εμπορία των συνεταιριστικών προϊόντων.
Αυτή τη στιγμή το Υπουργείο έχει επεξεργαστεί ένα καινούριο νομοσχέδιο με στόχο να δώσει λύσεις σε κάποια από τα χρόνια προβλήματα. Είναι σε διαβούλευση και θα έρθει να βοηθήσει. Σίγουρα όμως πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα που έχουν να κάνουν με συνεταιρισμούς – σφραγίδες. Νομίζω ότι το επόμενο διάστημα οι συνεταιρισμοί αυτοί θα κληθούν το επόμενο διάστημα είτε να κλείσουν, είτε να συνενωθούν με άλλους. Ξαναλέω όμως ότι κανείς νόμος δε σου δίνει λύσεις στην παραγωγή και εμπορία των προϊόντων. Θα είναι όμως ένα καλό νομοσχέδιο».
-Υπάρχει πλάνο και βούληση ώστε να επανέλθουν οι Ομοσπονδίες αγροτικών συλλόγων σε λειτουργία;
«Σε ότι αφορά τις τελευταίες εξελίξεις για τις Ομοσπονδίες αγροτικών συλλόγων, αυτό που βλέπουμε είναι ότι οι αγρότες έχουν μείνει χωρίς εκπροσώπηση. Μετά την κατάργηση των συνδικαλιστικών Οργάνων. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν συνδικαλιστικές Οργανώσεις στη χώρα. Για αυτό και βλέπουμε σήμερα όλες οι συνομιλίες να γίνονται με Ομάδες και Όργανα που δεν είναι αναγνωρισμένα. Η λειτουργία των Ομοσπονδιών είναι υπό σκέψη. Να σας πω ότι μετά το συνεταιριστικό νόμο το Υπουργείο είναι πιθανό να φέρει σχέδιο για το συνδικαλιστικό νόμο. Γιατί δεν μπορεί ο εκάστοτε Υπουργός να λαμβάνει καθημερινά δεκάδες αιτήματα από παντού για να συναντιέται με μικρές και μεμονωμένες Ομάδες παραγωγών»
-Βλέπουμε σήμερα να υπάρχουν Οργανώσεις, Ομάδες αμπελουργών, Όργανα που να εκπροσωπούν τους αγρότες, ξεφυτρώνοντας όμως ξαφνικά. Ξέρετε τι λένε πολλοί αγρότες; Πως αναλαμβάνει ο τάδε ή ο δείνα να με εκπροσωπεί, αφού εγώ ούτε τον ψήφισα, ούτε ρωτήθηκα;
«Είναι αλήθεια ότι υπάρχει ένα ζήτημα, πέρα από τους Συνεταιρισμούς που αυτοί μπορούν να μιλάνε εξ ονόματος των μελών τους. Όλοι αυτοί που βγαίνουν δήθεν εκπροσωπώντας τους αγρότες, είναι ορισμένοι που για κάποιο λόγο εκμεταλλεύτηκαν αυτό το έλλειμμα. Δεν εκπροσωπεί κανείς κανέναν αυτή τη στιγμή. Πως γίνεται τώρα αυτό, η αλήθεια είναι πως αυτό είναι ένα θέμα. Θεσμικά δεν έχουμε συνδικαλιστική Οργάνωση σήμερα. Για αυτό και ζητάμε την εφαρμογή ξανά ενός συνδικαλιστικού νόμου, που θα οδηγήσει στην επαναλειτουργία των Ομοσπονδιών και των Οργάνων των αγροτών. Αυτό βέβαια που θα πρέπει να δούμε είναι η δομή τους και φυσικά η βιώσιμη λειτουργία τους, γιατί ως σήμερα δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την κάλυψη των εξόδων τους, την ύπαρξη εσόδων και άλλα ζητήματα».
-Ένα μεγάλο ζήτημα είναι και αυτό με την ένταξη των υπαίθριων καλλιεργειών και δη της ντομάτας στο πρόγραμμα «Κομφούζιο». Εδώ και χρόνια όμως έχει «παγώσει» παρά τις δεσμεύσεις και παρά το γεγονός ότι άλλα προϊόντα στην υπόλοιπη Ελλάδα έχουν ενταχθεί.
«Οι περιοχές του Τυμπακίου, της Κουντούρας, της Ιεράπετρας και όλες οι άλλες περιοχές θερμοκηπιακής καλλιέργειας είναι ζωντανοί Οργανισμοί και οι οποίες έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Είναι περιοχές στις οποίες έχουν γίνει επενδύσεις και το κράτος μας «καρπώνεται» αρκετά χρήματα από αυτές τις καλλιέργειες. Για αυτό και πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή σε αυτές. Είναι ανάγκη να υπάρξουν λύσεις όχι μόνο για το πρόγραμμα «Κομφούζιο», αλλά και για άλλα σημαντικά άλυτα ζητήματα.
Την ώρα που για παράδειγμα στο λάδι αναμένουμε μια παραγωγή ανά δύο χρόνια, σε αυτές τις καλλιέργειες έχουμε παραγωγή όλο το χρόνο. Για αυτό και πρέπει να ληφθούν αποφάσεις στήριξης τους.
-Ένα μεγάλο «αγκάθι» αποτελεί επίσης και η αγορά του σταφυλιού. Βλέπουμε ότι δέχεται μεγάλες πιέσεις και χρόνο με το χρόνο η κατάσταση είναι χειρότερη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αγορά του επιτραπέζιου σταφυλιού που φέτος ήταν απογοητευτική.
«Πραγματικά το σταφύλι και δη το επιτραπέζιο αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Πέρυσι είδαμε ότι η Ισπανία μπήκε στην αγορά του και εκτόπισε το δικό μας σταφύλι. Έτσι οι παραγωγοί μας δεν είχαν τα αποτελέσματα που αναμένανε, παθαίνοντας μεγάλη ζημιά. Είναι ένα ευπαθές προϊόν, σε μια χρονική περίοδο κρίσιμη για το μέλλον του. Το μεγάλο μας έλλειμμα είναι η έρευνα, η οποία στην Ελλάδα είναι ανύπαρκτη αφού τα ερευνητικά κέντρα είναι υπό διάλυση και οι κτηνιατρικές Υπηρεσίες και οι Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης υπολειτουργούν, έχοντας μετατραπεί σε γραφειοκρατικές Υπηρεσίες και ελεγκτικοί μηχανισμοί. Έτσι οι ανταγωνιστές είναι μπροστά από τις εξελίξεις και εμείς τρέχουμε να προλάβουμε και ο αγρότης μας από την άλλη δεν έχει που να στηριχθεί. Πως ο αγρότης θα γνωρίζει – αν δεν καθοδηγηθεί από το επιστημονικό και ερευνητικό προσωπικό, ποιες καλλιέργειες να βάλει για να παράξει σταφύλι που θα απορροφηθεί από την αγορά; Για αυτό κύριο μέλημα πρέπει να είναι ο προγραμματισμός και όχι η χύμα κατάσταση. Να γνωρίζει ο αγρότης τι θα παράξει, πόσες ποσότητες και σε ποιες αγορές θα προωθούνται αυτές οι ποσότητες. Σε διαφορετική περίπτωση η Ύπαιθρος θα εγκαταλειφθεί»
-Από τα τέλη του Οκτώβρη έχετε αναλάβει τη θέση του ειδικού συμβούλου, στο πλευρό του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης. Μια θέση καίρια που δημιουργεί προσδοκίες στους αγρότες του νησιού, ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη μέριμνα και θα δοθούν λύσεις στα προβλήματά τους. Ποιοι είναι οι μεγάλοι στόχοι του Υπουργείου που έχουν τεθεί για την Κρήτη; Ποιο είναι το μήνυμα σας προς τους αγρότες της Κρήτης;
«Με απόφαση του Υπουργού, για πρώτη φορά ένας απλός αγρότης όπως εγώ βρίσκεται στο επιτελείο του Υπουργείου, με ότι αυτό συνεπάγεται για την Κρήτη μας. Αυτό που ονειρεύομαι και αυτό που επιδιώκω είναι να θεσμοθετηθούν κάποια πράγματα σε ό,τι αφορά την Αγροτική Πολιτική. Ο εκάστοτε Υπουργός έρχεται και ασκεί αγροτική πολιτική όπως ο ίδιος θέλει, ακυρώνοντας την πολιτική των προηγούμενων, κάτι που έχει αρνητικές συνέπειες για τον αγροτικό κλάδο.
Στόχος του Υπουργείου αλλά και δικός μου είναι η ύπαρξη ενός ουσιαστικού μακρόπνοου σχεδίου για τους αγρότες. Ενώ σε ότι αφορά την Κρήτη, η αγωνία μου έχει να κάνει με την επίλυση των προβλημάτων στους τρεις βασικούς άξονες του πρωτογενή τομέα: Στην ελαιοκομία- αμπελουργία, την κτηνοτροφία και τις υπαίθριες καλλιέργειες. Πρέπει να σταματήσουμε πλέον να κινούμαστε κάνοντας το σταυρό μας να μας πάνε καλά τα πράγματα, μέσα από συγκυρίες και συμπτώσεις, αλλά να κινούμαστε βασισμένοι στις δικές μας δυνάμεις. Τέλος θα ήθελα να δω ένα δυνατό συνεταιριστικό Κίνημα. Για αυτά έχω δεσμευτεί ότι θα αγωνιστώ με όλες μου τις δυνάμεις. Κάτι που πρέπει να κάνουμε όλοι γιατί μαγικά ραβδάκια για να γίνουν θαύματα δεν υπάρχουν».
Δείτε επίσης
- Eνωση Συλλόγων Γονέων Δήμου Φαιστού: Τα προβλήματα στα σχολεία παραμένουν, ο Δήμος καθυστερεί
- Φανερωμένη: Θα κλείσει η Περιφέρεια την… τρύπα στο νερό
- Π.Σ Τυμπακίου: Ξεκινούν οι δράσεις καθαριότητας
- Μεσαρα: Έδωσε τέλος στη ζωή του με καραμπίνα...
- Tυμπάκι: Σοβαρό τροχαίο με έναν βαρια τραυματία
Σχετικά άρθρα
