Αγροτικά

Aσθένειες στα αμπέλια – δελτίο προειδοποιήσεων περιφερειακού κέντρου φυτο-υγειονομικού ελέγχου

15 May, 2025 ΑΓΡΟΤΙΚΑΑΡΘΡΑ

Aσθένειες στα αμπέλια – δελτίο προειδοποιήσεων περιφερειακού κέντρου φυτο-υγειονομικού ελέγχου

Σε φυσιολογικά -για την εποχή- επίπεδα βρίσκεται η ανάπτυξη των αμπελιών στο νομό Ηρακλείου, χωρίς να παρουσιάζονται σημαντικές διαφορές ως άνθηση στη σουλτανίνα και την πρωιμότητα στις υπόλοιπες αμπελουργικές καλλιέργειες.

Αυτό επισημαίνεται στο δελτίο γεωργικών προειδοποιήσεων περιφερειακού κέντρου φυτο-υγειονομικού ελέγχου Ηρακλείου.

Στο ίδιο δελτίο αναφέρονται και τέσσερις ασθένειες για τις οποίες συνιστάται προσοχή, προστασία ή απλή παρακολούθηση. Για τη γενικότερη κατάσταση στο δελτίο αναφέρεται: «Το 2025, σε σχέση με το 2024, δεν καταγράφεται σημαντική διαφορά ως προς την πρωιμότητα. Η άνθηση στην ποικιλία σουλτανίνα φέτος, εμφανίζεται σε παρόμοιες ημερομηνίες με πέρυσι».

Εξάλλου οι τέσσερις «απειλές» για τις αμπελοκαλλιέργειες αναφέρονται ως εξής:

Ωίδιο: Ευνοϊκές καιρικές συνθήκες και κρίσιμα βλαστικά στάδια. Συνιστάται προστασία.
Περονόσπορος: Ευαισθησία βλαστικών σταδίων. Θέλει προσοχή.
Ευδεμίδα: Στο επόμενο δεκαήμερο αναμένεται η έναρξη της 2η πτήσης στην πρώιμη ζώνη.
Τζιτζικάκια: Κατά θέσεις οι πληθυσμοί αυξάνουν. Να γίνονται τακτικοί έλεγχοι στη βλάστηση και όχι άσκοπες επεμβάσεις.

Οι αναλυτικές οδηγίες

Οι αναλυτικές οδηγίες που δίνουν οι γεωπόνοι του περιφερειακού κέντρου ανά περίπτωση αναφέρουν:

Ωίδιο: Η ασθένεια της εποχής. Οι καιρικές συνθήκες ευνοούν τον μύκητα και τα βλαστικά στάδια που επικρατούν είναι πολύ ευαίσθητα.

Οδηγίες:

*Τα βλαστικά στάδια μούρο – άνθηση – καρπόδεση – ανάπτυξη ραγών πρέπει να είναι προστατευμένα.

*Στα βλαστικά στάδια άνθησης – καρπόδεσης, συνιστάται να χρησιμοποιείται το θειάφι σε μορφή σκόνης επίπασης (απύρι).

Οι καιρικές συνθήκες της εποχής που ακολουθούν (θερμοκρασίες, ηλιοφάνεια) ευνοούν την καλή προληπτική και θεραπευτική δράση του θειαφιού.

Περονόσπορος: Ο μύκητας προς το παρόν περιορίζεται κοντά στις αρχικές θέσεις εμφάνισης. Η επικράτηση νοτιάδων – συνθηκών μειωμένης υγρασίας, προς το παρόν έχουν περιορίσει την εξέλιξη του μύκητα. Η πορεία της ασθένειας και ο κίνδυνος προσβολών για τα αμπέλια θα εξαρτηθεί από τυχόν επόμενες βροχοπτώσεις.

Στα αμπέλια που βρίσκονται σε τοποθεσίες που σημειώνονται συχνά νυχτερινές δροσιές (λάκκοι, ποταμίδες) υπάρχει πιο αυξημένος κίνδυνος εξέλιξης του μύκητα.

Οδηγίες:

Συνιστάται λόγω της ευαισθησίας των βλαστικών σταδίων της εποχής, της περιορισμένης παρουσίας του μύκητα και των νυχτερινών δροσιών της περιόδου:

* Τα αμπέλια που βρίσκονται σε περιοχές που έχουν ήδη εμφανιστεί συμπτώματα να είναι προστατευμένα κατά τη διάρκεια των ευαίσθητων σταδίων άνθησης – καρπόδεσης.

* Να συνεχιστούν οι έλεγχοι για έγκαιρο εντοπισμό συμπτωμάτων.

Υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων στις επόμενες ημέρες από τις δροσιές της περιόδου και όπου εμφανίζονται να γίνεται άμεσα αντιμετώπιση.

Ευδεμίδα: Στην πρώιμη ζώνη, οι συλλήψεις (ανθόβια γενιά) μειώθηκαν.

Στις υπόλοιπες ζώνες (μεσοπρώιμη, όψιμη) η πτήση είναι σε εξέλιξη.

Επισημαίνεται ότι προσβολές στα σταφύλια είναι χωρίς οικονομική σημασία, με εξαίρεση τις πρώιμες ποικιλίες για επιτραπέζια χρήση όπως π.χ. prime, superior.

Οδηγίες:

* Στις πρώιμες ποικιλίες για επιτραπέζια χρήση συνιστάται να ξεκινά η προστασία αμέσως μετά την καρπόδεση.

* Στα υπόλοιπα αμπέλια δε χρειάζεται ακόμα αντιμετώπιση. Θα υπάρξει ενημέρωση με επόμενα δελτία (πρώτα για τις πρώιμες περιοχές όπου αναμένεται η έναρξη της δεύτερης φάσης στο επόμενο δεκαήμερο).

Τζιτζικάκια: Υπάρχουν αμπέλια (κυρίως στη Μεσσαρά και στις πρώιμες περιοχές) όπου έχουν εμφανιστεί οι ατελείς μορφές (άπτερες νύμφες στην κάτω πλευρά του φύλλου).

Οδηγίες:

Να γίνονται συστηματικοί έλεγχοι. Ελέγχονται 100 τυχαία φύλλα στην κάτω πλευρά τους (1 – 2 φύλλα ανά πρέμνο), από το μέσο του βλαστού έως δυο φύλλα πριν την κορυφή του. Όριο επέμβασης μετά από έλεγχο: 50 – 100 άπτερα άτομα στα 100 φύλλα.

Προσοχή στα αμπελόφυλλα

Το Περιφερειακό Κέντρο και με νέα ανακοίνωσή του συνιστά προσοχή στα αμπελόφυλλα, κάτι που είχε επισημάνει και στο παρελθόν τονίζοντας:

«Με βάση τα αποτελέσματα των ελέγχων σε νωπά αμπελόφυλλα συχνά ανιχνεύονται υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων πάνω από τα ανώτατα επιτρεπτά όρια του Ευρωπαϊκού Κανονισμού. Πέρα των σοβαρών επιπτώσεων που συνεπάγεται αυτό για τη Δημόσια Υγεία, επιβάλλονται διοικητικές και ποινικές κυρώσεις βάσει του Ν.4036/2012 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Εφιστούμε την προσοχή σας στα παρακάτω:

*Με εξαίρεση τα σκευάσματα PolyversumWP (Pythium oligandrum strain m1) και T34 BIOCONTROL (Trichoderma asperellum strain T34) οι εγκρίσεις των γεωργικών φαρμάκων στο αμπέλι αφορούν μόνο το προϊόν σταφύλι και όχι τα νωπά αμπελόφυλλα. Συνεπώς, οι οδηγίες χρήσης και οι ημέρες αναμονής πριν τη συγκομιδή από την τελευταία εφαρμογή αφορούν μόνο το σταφύλι. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν τηρούνται οι οδηγίες της ετικέτας είναι πιθανό στα νωπά αμπελόφυλλα να ανιχνεύονται υπολείμματα πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Ουσιαστικά ασφαλής συγκομιδή νωπών αμπελόφυλλων μπορεί να γίνεται μόνο από αμπέλια που δεν έχει γίνει καμία χρήση φυτοπροστατευτικού προϊόντος».